TESLİM ŞEKİLLERİ (INCOTERMS 2010)
Teslim Åžekilleri
değişikliğe uğradı. ICC 27 Eylül 2010'da Incoterms 2010 revizyonunu
yayınladı. Söz konusu revizyon, 1 Ocak 2011 tarihinden itibaren
uygulamaya geçti. INCOTERMS İngilizce (International commercial terms)
kelimelerinden bazı hecelerin bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş bir
terimdir. INCOTERMS'ler ICC (International Chamber of Commerce)
(Milletlerarası Ticaret Odası) (MTO) tarafından hazırlanmaktadır.
En
radikal değişiklik dört kuralın yürürlükten kaldırılması oldu. DAF
(Delivered at Frontier / Sınırda Teslim), DES (Delivered Ex Ship /
Gemide Teslim), DEQ (Delivered Ex Quay / Rıhtımda Teslim), DDU
(Delivered Duty Unpaid / Gümrük Resmi Ödenmeksizin Teslim) terimleri
2011 başından itibaren geçerli olmak kaydı ile yürürlükten
kaldırıldılar. Bunların yerine ise DAT (Delivered at Terminal /
Terminalde Teslim) ve DAP (Delivered at Place / Belirlenen Yerde Teslim)
olmak üzere yeni iki terim uygulamaya konuldu. Böylece Incoterms
kurallarının sayısı 13' den 11' e indirilmiş oldu.
INCOTERMS
ayrıca genel olarak iki gruba ayrıldı. Tüm taşıma türlerini kapsayan
kurallar EXW - FCA - CPT - CIP - DAT - DAP - DDP olmak üzere yedi adet
olarak belirlendi. FAS - FOB - CFR - CIF kuralları da sadece
suyollarıyla yapılan taşıma türlerini kapsamak üzere "deniz ve içsu
taşımalarına özgü kurallar" sınıflandırması adı altında toplandı.
Öte yandan FAS - FOB - CFR - CIF kuralları içeriğinde çok önemli değişiklikler yapılmıştır.
İŞYERİNDE TESLİM / EX WORKS (EXW)
"İş
yerinde teslim" terimi, satıcının malları, kendi yerinde veya ismen
belirlenmiş başkaca bir yerde (fabrika, depo, işyeri gibi) alıcının
tasarrufuna bırakarak teslim etmesini ifade eder. EXW, satıcı açısından
asgari yükümlülüğü temsil eder. FCA (Free Carrier - Taşıyıcıya
masrafsız) uluslararası ticaret için daha uygunken, bu kural iç ticaret
için uygundur.
Teslim şeklinin özellikleri : Satıcı malları
işletmesinde daha önce belirlenen tarihte alıcının emrine hazır tutarak
alıcıya bildirir. Alıcı malları işletmeden teslim alarak ihracı için
gerekli belgeleri hazırlar gümrük işlemlerini tamamlayarak malları kendi
ülkesine ithal eder. Malların işletmede teslim edilmesinden itibaren
malla ilgili bütün masraf ve risk alıcı tarafından karşılanır.
Satıcının
Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme koşullarına uygun malı hazırlayarak
belirtilen tarihte veya süre içinde yine anlaşmada belirtilen yerde
(Fabrika, depo, işyeri vb.) herhangi bir taşıma aracına yüklenmemiş
olarak, malları alıcının emrine amade tutar. Malların emrine hazır
tutulduğunu alıcıya bildirir. Alıcının ihracat ile ilgili belgeleri
alabilmesi için yardımcı olur. Alıcının talep etmesi halinde, tüm masraf
ve riski alıcıya ait olmak üzere taşıma acentası ile anlaşma yaparak,
düzenlettiği taşıma belgesini varış yerinde malları teslim alabilmesi
için alıcıya gönderir. Satıcının alıcıya karşı taşıma sözleşmesi ve
sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Eğer belirlenen teslim
yerinde üzerinde net olarak anlaşılan belirli bir nokta yoksa ve eğer
uygun birkaç nokta varsa, satıcı bu noktalardan kendi amacına en uygun
olanını seçebilir. Satıcı, malların teslim edilebilmesi için gerekli
kontrol işlemleriyle (kalite kontrolü, ölçüm, tartım, sayım vb.) ilgili
masrafları ödemelidir.
Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme
koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. Tüm masraf ve risk kendisine
ait olmak üzere, mallara ilişkin her türlü ihracat ve ithalat işlemleri
için gerekli olan lisans, vb. idari ve ticari belgeleri düzenlemek,
gerekli izinleri almak, gümrük işlemlerini yaptırmak ve gümrük
vergilerini ödemekle sorumludur. Malları satıcının işletmesinde teslim
aldığı andan itibaren malla ilgili tüm risk ve masraflar Alıcının
sorumluluğundadır. Malların taşıtılması amacıyla taşıma acentası ile
anlaşarak navlun bedelini öder. Alıcı, malları teslim aldığına dair
gereken belge ve delilleri satıcıya sağlamalıdır. Alıcı, ihraç ülkesince
öngörülen muayene masrafları dahil, yükleme öncesi her türlü muıayene
masraflarını ödemelidir.
TAÅžIYICIYA MASRAFSIZ / FREE CARRIER (FCA)
"Taşıyıcıya
Masrafsız" kuralı, satıcının malları, satıcının işyerinde veya
belirlenen başka bir yerde, alıcı tarafından tayin edilen taşıyıcıya
veya baÅŸka bir kiÅŸiye teslim etmesini ifade eder.
Teslim
şeklinin özellikleri : Bu teslim şeklinde satıcı malları gümrük
işlemlerini tamamlayarak, belirlenen tarihte ve yerde ilk taşıyıcının
gözetimine devrettiği anda teslim işlemlerini tamamlamış olur. Bu andan
itibaren malla ilgili tüm masraf ve riskler alıcıya geçer. Navlun ücreti
de diğer tüm giderler gibi alıcı tarafından ödenir.
Satıcının
Yükümlülükleri : FCA kuralı, satıcının malları uygulandığı ölçüde
ihracat için gümrüklemesini gerektirir. Satıcı, hasarı ve masrafları
kendisine ait olmak üzere, malların ihracı için gerekli her türlü izni
almalı, malların ihracı için gerekli tüm belgeleri düzenlemeli ve gümrük
işlemlerini tamamlamalıdır. Satıcının alıcıya karşı taşıma sözleşmesi
ve sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Alıcının talep etmesi
üzerine durumunda taşıma acentası ile tüm masrafları alıcıya ait olmak
üzere anlaşır. Malları taşıyıcıya veya taşıma acentasının gözetimine
belirlenen tarihte ve yerde teslim eder. EÄŸer belirlenen teslim yerinde
üzerinde net olarak anlaşılan belirli bir nokta yoksa ve eğer uygun
birkaç nokta varsa, satıcı bu noktalardan kendi amacına en uygun olanını
seçebilir. Teslim anına kadar bütün masraf ve riskler satıcının
yükümlülüğündedir. Satıcı, malların teslim edilebilmesi için gerekli
kontrol işlemleriyle (kalite kontrolü, ölçüm, tartım, sayım vb.) ilgili
masrafları ve ihraç ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi
muayene masrafları ödemelidir. Satıcı, masrafları kendine ait olmak
üzere, malların teslim edildiğine ilişkin olağan teslim kanıtını alıcıya
verir.
Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun
olarak mal bedelini öder. Belirlenen tarihte ve yerde mallarını teslim
alır. Bu andan itibaren bütün masraflar ve risk alıcıya aittir. İthalat
ile ilgili belge veya izinleri alarak gümrük vergisi ve masraflarını
ödemekle yükümlüdür. Taşıma acentası ile anlaşma yaparak navlun ücretini
öder. Alıcı, ihraç ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi
muayene masrafları hariç olmak üzere, diğer zorunlu yükleme öncesi
muayene masraflarını ödemelidir.
TAŞIMA ÖDENMİŞ OLARAK / CARRIAGE PAID TO (CPT)
"Taşıma
Ödenmiş Olarak" kuralı, satıcının malları kendisinin seçtiği bir
taşıyıcı veya diğer bir kişiye belirlenen yerde (eğer taraflarca böyle
bir yer kararlaştırılmamış ise) teslim edeceğini ve satıcının, malların
belirtilen varış noktasına getirilmesi için gerekli taşıma sözleşmesini
yapmak ve taşıma masraflarını ödemek zorunda olduğunu ifade eder.
CPT
kuralı kullanıldığında (tıpkı CIP, CFR veya CIF kurallarında olduğu
gibi), satıcı teslim yükümlülüğünü mallar varma yerine ulaştığında
değil, malları ilgili kural uyarınca taşıyıcıya tevdi ettiğinde yerine
getirir.
Teslim şeklinin özellikleri : Bu teslim şekli özellikle
çok araçlı taşımacılık türlerinde kullanılır. Satıcı varış yerine kadar
navlun ücretini ödemekle yükümlüdür. Malları ilk taşıyıcının gözetimine
devrettiği andan itibaren malla ilgili bütün risk ve navlun dışındaki
masraflar alıcıya geçer.
Satıcının Yükümlülükleri : Satıcı
sözleşme koşullarına uygun malı hazırlar. Alıcının ülkesinde kullanacağı
lüzumlu belgeleri hazırlar. Gümrük işlemlerini tamamlar. Taşıma
acentası ile sözleşme yaparak varış limanına kadar olan navlun ücretini
öder. Malları ilk taşıyıcının gözetimine devrettiği andan itibaren malla
ilgili tüm risk ve masraflardan kurtulur. Teslimi gerçekleştirildiği ve
muhtemel varış tarihini alıcıya bildirir. Satıcı, malların teslim
edilebilmesi için gerekli kontrol işlemleriyle (kalite kontrolü, ölçüm,
tartım, sayım vb.) ilgili masrafları ve ihraç ülkesi yetkililerinim
emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları ödemelidir.
Alıcının
Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder.
İthalat için gümrük belgelerini düzenleyerek gümrük işlemlerini
tamamlar. Gümrük vergilerini öder. Malların ilk taşıyıcıya tesliminden
itibaren navlun dışındaki malla ilgili tüm masraf ve riskler alıcıya
aittir. Transit taşıma nedeni ile doğabilecek gümrük masraflarını da
alıcı tarafından karşılanır. Navlun bedeline dahil değilse boşaltma
masraflarını ödeyerek cirolu konşimentoyu acentadan teslim alır. Alıcı,
ihraç ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları
hariç olmak üzere, diğer zorunlu yükleme öncesi muayene masraflarını
ödemelidir.
TAŞIMA VE SİGORTA ÖDENMİŞ OLARAK / CARRIAGE AND INSURED PAID TO (CIP)
"Taşıma
ve Sigorta Ödenmiş Olarak" kuralı, satıcının malları kendisinin seçtiği
bir taşıyıcı veya diğer bir kişiye belirlenen yerde (eğer taraflarca
böyle bir yer kararlaştırılmamış ise) teslim edeceğini ve satıcının,
malların belirtilen varış noktasına getirilmesi gereken taşıma
sözleşmesini yapmak ve taşıma masraflarını ödemek zorunda olduğunu ifade
eder.
CIP kuralı kullanıldığında (tıpkı CPT, CFR veya CIF
kurallarında olduğu gibi), satıcı teslim yükümlülüğünü mallar varma
yerine ulaştığında değil, malları ilgili kural uyarınca taşıyıcıya tevdi
ettiÄŸinde yerine getirir.
Teslim şeklinin özellikleri : Bu
teslim şeklinde satıcı sigorta primi, navlun ve yükleme masrafları ve
riskleri üstlenerek malları yükleyeceği limana getirir. Satıcı gemi
acentası ile anlaşır ve temin eder. Satış sözleşmesindeki malların
belirtilen tarihte ve yerde yüklemesinin yapıldığını alıcıya bildirir.
Satıcı sigorta primini ödemek suretiyle yüklediği mal cinsine uygun olan
en dar kapsamlı nakliyat sigortası yaptırır.Ancak alıcı olağandışı
risklere (grev, savaş, doğal afet vb.) karşı sigorta yaptırılmasını
istiyorsa primini kendisi ödemek şartıyla satıcıdan sigorta kapsamının
genişletilmesini isteyebilir. Satıcı tarafından mal bedelinin %10
fazlası ile yaptırılır.
Satıcının Yükümlülükleri : Satıcı
sözleşme koşullarına uygun malı hazırlamalıdır. Satıcı, hasarı ve
masrafları kendisine ait olmak üzere, malların ihracı için gerekli her
türlü izni almalı, malların ihracı için gerekli tüm belgeleri
düzenlemeli ve gümrük işlemlerini tamamlamalıdır. Alıcının ülkesinde
kullanacağı lüzumlu belgeleri hazırlamakta satıcının sorumluluğundadır.
Taşıma acentası ile sözleşme yaparak varış limanına kadar olan navlun
ücretini öder. Satıcı, masrafları kendisine ait olmak üzere, gönderdiği
malın sigortasını yaptırır. Alıcıya, sigorta poliçesini veya sigorta
teminatına ilişkin diğer bir kanıt vermelidir. Malları ilk taşıyıcının
gözetimine devrettiği andan itibaren ilgili risk ve masraflardan
kurtulur. Bu andan itibaren navlun ve sigorta primi dışındaki malla
ilgili tüm masraf ve riskler alıcıya aittir. Teslimi gerçekleştirdiğini
ve muhtemel varış tarihini alıcıya bildirir.
Alıcının
Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder.
Malları varış limanında boşaltma masraflarını ve liman ücretlerini de
ödemek suretiyle gecikmeksizin malını boşaltır. Alıcı, ihraç ülkesi
yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları hariç olmak
üzere, diğer zorunlu yükleme öncesi muayene masraflarını ödemelidir.
Teslim anından sonra navlun ve sigorta primi dışındaki meydana gelen
bütün masraflar alıcı tarafından karşılanır. İthalat için gümrük
belgelerini düzenleyerek gümrük işlemlerini tamamlar. İthalat için
ödenmesi gereken tüm resimleri, vergileri ve diğer harçları, gümrük
işlemlerine ilişkin masrafları öder.
TERMİNALDE TESLİM / DELIVERED AT TERMINAL (DAT) (YÜRÜRLÜK: 01.01.2011)
"Terminalde
Teslim" kuralı, satıcının malları belirlenen varma yerinde veya
limanında belirlenen terminalde gelen taşıma aracından boşaltılmış bir
şekilde alıcının tasarrufuna bırakmakla malları teslim ettiğini ifade
eder. Terminal terimi, rıhtım, depo, konteyner sahası veya yol,
demiryolu veya hava kargo istasyonu gibi üstü açık veya kapalı
olabilecek herhangi bir yeri kapsar. Taraflar malların terminalden başka
bir yere taşınması ve elleçlenmesi ile ilgili hasarın ve masrafların
satıcı tarafından üstlenilmesini amaçlıyorsa, DAP veya DDP kuralları
kullanılmalıdır.
Teslim şeklinin özellikleri : malların, taşıma
vasıtasınca boşaltılmak üzere varış noktasında alıcıya sağlanması
(teslim edilmesini) anlamına gelip, daha önceki DEQ klozunun yerini
alıp, DEQ’in aksine, multimodal (çoklu vasıta için) kullanılabilir. DAT
Başka bir deyişle, Eşyanın alıcı ve satıcı tarafından belirlenmiş olan
terminal noktasında (bu nokta bir liman ya da gümrük antreposu veya
alıcının fabrikası olabilir) boşaltma masrafları satıcı tarafından
karşılanmış olarak alıcının emrine bırakılmasıdır. Tüm gümrük işlemleri,
masrafları, gümrükte doğan vergi, resim ve harçlar alıcıya aittir.
Kaldırılan terimlerden DAF, DES ve DDU yerine getirilmiş bir
terimdir.malların belirlenen yere taşıma maliyetlerini/ terminal
bağlantılı zarar risklerini satıcı üstlenir.
Satıcının
Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme koşullarına uygun malı hazırlamalıdır.
Satıcı, hasarı ve masrafları kendisine ait olmak üzere, malların ihracı
için gerekli her türlü izni almalı ve malların ihracı veya teslimden
önce başka bir ülkeden geçişi için gerekli gümrük işlemlerini
tamamlamalıdır. Satıcı, masrafları kendisine ait olmak üzere, malların
belirlene terminale kadar taşınması için taşıma sözleşmesi yapmalıdır.
Satıcının alıcıya karşı sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur.
Satıcı, malları kararlaştırılan tarihte, varma yerinde veya limanında
kararlaştırılan terminalde, gelen taşıma aracından boşaltarak alıcının
tasarrufuna bırakarak teslim etmelidir. Eğer belirli bir terminal
kararlaştırılmamış ise, satıcı kararlaştırılan varma yerinde veya
limanında kendi amacına en uygun terminali seçebilir. Satıcı, uygun
olarak teslim edildiği ana kadar mallara ilişkin bütün masrafları ve
uygulandığı ölçüde, malların yukarıda anlatıldığı şekilde tesliminden
önce ihracat için gerekli gümrükleme masrafları ve ihracat için ödenmesi
gereken bütün resimleri, vergiler ve diğer harçları, malların herhangi
bir ülkeden geçişine ilişkin masrafları öder.
Alıcının
Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder.
Uygulandığı ölçüde, alıcı, hasar ve masrafları kendisine ait olmak
üzere, her türlü ithalat iznini veya diğer resmi izni almalı ve malların
ithali için tüm gümrük işlemlerini tamamlamalıdır. Malların yukarıda
anlatıldığı şekilde teslim edildiği andan itibaren bu mallara ilişkin
tüm masraflar alıcının sorumluluğundadır. Alıcı, ihraç ülkesi
yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları hariç olmak
üzere, diğer zorunlu yükleme öncesi muayene masraflarını ödemelidir.
BELİRLENEN YERDE TESLİM / DELIVERED AT PLACE (DAP) (YÜRÜRLÜK: 01.01.2011)
"Belirlenen
Yerde Teslim" kuralı, satıcının malları belirlenen varma yerinde gelen
taşıma aracından boşaltmadan alıcının tasarrufuna bırakmakla teslim
ettiÄŸini ifade eder.
Teslim şeklinin özellikleri : malların,
taşıma vasıtasınca boşaltılmak üzere belirtilen belirli bir noktada
alıcıya sağlanması (teslim edilmesi) anlamına gelir. DAP daha önceki
DAF, DES, ve DDU’nun yerini almıştır. DAP başka bir deyişle, Eşyanın
alıcı ve satıcı tarafından belirlenmiş olan boşaltma yerinde (bir liman
iskelesi, gümrük noktası, havalimanı) boşaltma için hazır durumda
nakliye aracının üzerinde alıcı emrine bırakılmasıdır. Tüm gümrük
işlemleri, masrafları, gümrükte doğan vergi, resim ve harçlar alıcıya
aittir. malların belirlenen yere taşıma maliyetlerini/ terminal
bağlantılı zarar risklerini satıcı üstlenir.
Satıcının
Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme koşullarına uygun malı hazırlamalıdır.
Satıcı, hasarı ve masrafları kendisine ait olmak üzere, malların ihracı
için gerekli her türlü izni almalı ve malların ihracı veya teslimden
önce başka bir ülkeden geçişi için gerekli gümrük işlemlerini
tamamlamalıdır. Satıcı, masrafları kendisine ait olmak üzere, malların
belirlene terminale kadar taşınması için taşıma sözleşmesi yapmalıdır.
Satıcının alıcıya karşı sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur.
Satıcı, malları kararlaştırılan tarihte, varma yerinde, eğer varsa
kararlaştırılan noktada, gelen taşıma aracından boşaltılmaya hazır
şekilde alıcının tasarrufuna bırakarak teslim etmelidir. Satıcı, uygun
olarak teslim edildiği ana kadar mallara ilişkin bütün masrafları ve
uygulandığı ölçüde, malların yukarıda anlatıldığı şekilde tesliminden
önce ihracat için gerekli gümrükleme masrafları ve ihracat için ödenmesi
gereken bütün resimleri, vergiler ve diğer harçları, malların herhangi
bir ülkeden geçişine ilişkin masrafları öder.
Alıcının
Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder.
Uygulandığı ölçüde, alıcı, hasar ve masrafları kendisine ait olmak
üzere, her türlü ithalat iznini veya diğer resmi izni almalı ve malların
ithali için tüm gümrük işlemlerini tamamlamalıdır. Malların yukarıda
anlatıldığı şekilde teslim edildiği andan itibaren bu mallara ilişkin
tüm masraflar alıcının sorumluluğundadır. Taşıma sözleşmesi uyarınca bu
masrafların satıcıya ait olacağının düzenlendiği haller dışında,
malların belirlenen varma yerinde teslim alınabilmesi için gelen taşıma
aracından boşaltılması için gerekli masrafları öder. Uygulandığı ölçüde,
malların ithali için ödenmesi gereken bütün resimleri, vergileri ve
diğer harçları ve diğer masrafları alıcı ödemelidir. Alıcı, ihraç
ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları hariç
olmak üzere, diğer zorunlu yükleme öncesi muayene masraflarını
ödemelidir.
GÜMRÜK VERGİLERİ ÖDENMİŞ OLARAK / DELIVERED DUTY PAID (DDP)
"Gümrük
Vergileri Ödenmiş Olarak Teslim" kuralı, satıcının malları ithalat için
gümrüklenmiş olarak ve belirlenen varma yerinde gelen taşıma aracında
boşaltmaya hazır şekilde alıcının tasarrufuna bırakmakla teslim ettiğini
ifade eder.
Teslim şeklinin özellikleri : Bu teslim şeklinde DDU
teslim şekli ile aynı prensiplere dayanır; ancak DDP teslim şeklinde
satıcı bir de gümrük vergilerini ödemek zorundadır. Alıcının ülkesindeki
yerel bir satıcıdan farksız şekilde malları devreder. Eğer taraflar,
malların ithalat için gümrüklenmesine ilişkin tüm hasar ve masrafların
alıcı tarafından üstlenilmesini istiyorlarsa, DAP Kuralı
kullanılmalıdır.
Satıcının Yükümlülükleri : DDP Kuralı, satıcı
açısından azami yükümlülüğü gösterir. Satıcı sözleşme koşullarına uygun
malı hazırlar. Kendi ülkesinde ve Alıcı ülkesinde kullanacağı lüzumlu
belgeleri hazırlar. İhracat ve İthalat Gümrük işlemlerini tamamlar.
Satıcı, masrafları kendisine ait olmak üzere, malların belirlene
terminale kadar taşınması için taşıma sözleşmesi yapmalıdır. Satıcının
alıcıya karşı sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Taşıyıcı
aracı temin ederek navlun ücretini öder. Teslime kadar malla ilgili
bütün masraflar ve riskler satıcıya aittir. Teslimi alıcının ülkesinde
belirlenen yerde ve tarihte gümrük vergilerini de ödemek suretiyle
gerçekleştirir. Satım sözleşmesinde aksi açıkça kararlaştırılmamışsa,
ithalata ilişkin ödenmesi gereken KDV ve diğer tüm vergiler satıcıya
aittir.
Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun
olarak mal bedelini öder ve malları teslim alır. Malların öngörüldüğü
şekilde teslim edildiği andan itibaren bu mallarla ilgili bütün
masrafları karşılar. Alıcının satıcıya karşı ihraç veya ithal ülkesi
yetkililerinin emrettiği herhangi bir yükleme öncesi muayene masrafını
ödemek gibi bir yükümlülüğü yoktur.
GEMİ DOĞRULTUSUNDA MASRAFSIZ / FREE ALONGSIDE SHİP ( FAS)
"Gemi
Doğrultusunda Masrafsız" kuralı, satıcının malları belirlenen yükleme
limanında, alıcı tarafından seçilen geminin doğrultusunda (örneğin bir
rıhtımda veya bir mavnada) bırakarak teslim etmesini ifade eder.
Malların konteynerde olduğu hallerde, satıcının malları gemi
doğrultusunda değil de bir terminalde taşıyıcıya teslim etmesi
olağandır. Bu gibi durumlarda, bu kural uygun değildir ve FCA kuralı
kullanılmalıdır.
Teslim şeklinin özellikleri : Bu teslim şeklinde
satıcı malları geminin yanına kadar getirmekle sorumludur. Mallar gemi
rıhtımında ise, yükleme yerine getirerek., Gemi açıkta demirli ise
mavnalarla geminin yanına kadar götürülerek teslim edilir. Tesliminden
itibaren malların kaybolması veya hasar görmesi gibi rizikolar alıcıya
aittir. Bu andan itibaren malla ilgili bütün masraflar ve navlun alıcı
tarafından karşılanır. Bu teslim şeklinde ihracat ile ilgili tüm
belgeler alıcı tarafından hazırlanır. Gümrük işlemleri de alıcı
tarafından yapılır. Alıcı firma bu ülkede ihracatçı gibi hareket
edebilmesi mümkün değilse bu teslim şekli seçilmemelidir.
Satıcının
Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme şartları uyarınca malları hazırlar.
Alıcının isteği üzerine tüm masraf ve riskler alıcıya ait olmak üzere;
alıcının ülkesinde istenen gerekli belgeleri ve benzeri idari ve ticari
belgeleri almasında yardımcı olur. Satıcının alıcıya karşı taşıma
sözleşmesi ve sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Mallar
belirlenen limanda, belirlenen tarihte alıcının daha önce belirlediği
geminin yanına getirmekle teslim işlemini tamamlar. Bu andan itibaren
malla ilgili tüm masraf ve riskler alıcıya geçer. Alıcının isteği
üzerine; satıcı masraflar alıcıya ait olmak üzere yükleme belgesinin
düzenlenmesini sağlar, varış limanında malları teslim alabilmesi için
alıcıya gönderir. Ve gecikmeksizin gerekli bildirimlerde bulunur.
Uygulandığı ölçüde, ihracat için gerekli gümrükleme işlemlerine ilişkin
masrafları ve ihracat için ödenmesi gereken bütün resimleri, vergileri
ve diğer harçları ödemelidir.
Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme
koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. İhracat ve ithalat ile
ilgili gerekli belgeleri hazırlar, Gümrük masraflarının tümünü öder.
Taşıma acentası ile anlaşma yaparak, geminin yükleme limanına yaklaşık
ne zaman varacağını satıcıya bildirir. Yükleme emrine hazır tutulan
malları teslim alır. Bu andan itibaren bütün masraflar ve risk alıcıya
aittir. Alıcı, ihraç ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi
muayene masrafları hariç olmak üzere, diğer zorunlu yükleme öncesi
muayene masraflarını ödemelidir.
GEMİDE MASRAFSIZ / FREE ON BOARD (FOB)
"Gemide
Masrafsız" kuralı, satıcının malları belirlenen yükleme limanında,
alıcı tarafından seçilen gemide veya bu şekilde teslim edilen malları
temin ederek teslim etmesini ifade eder. Bu kural, satıcını malları
gemiye yüklenmeden önce bir terminalde taşıyıcıya teslim ettiği haller
için uygun olmayabilir. Örneğin mallar konteynerde olduğu zaman bu
şekilde teslim edilmeleri olağandır. Bu gibi durumlarda, FCA kuralı
kullanılmalıdır.
Teslim şeklinin özellikleri : Bu teslim şeklinde
satıcı malları belirlenen tarihte ve yerde, alıcı tarafından temin
edilen gemiye yüklemeyi gerçekleştirir. Mallar geminin küpeştesine
(güvertesine) geçtikten sonra meydana gelebilecek her türlü hasar, kayıp
ve masraflar Alıcının sorumluluğundadır. Satıcı ihracat için gerekli
tüm belgeleri hazırlar ve malların gümrük işlemlerini tamamlayarak
teslim eder.
Satıcının Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme
koşullarına uygun malı hazırlar. Belirlenen limanda, belirlenen tarihte
alcının temin etmiş olduğu gemiye yükleme yapar. Satıcının alıcıya karşı
taşıma sözleşmesi ve sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur.
Alıcının ülkesinde kullanacağı lüzumlu belgeleri hazırlar, gümrük
işlemlerini tamamlar. Alıcıya yüklemenin yapıldığını bildirir.
Düzenlenen taşıma belgesini ve alıcının ülkesindeki kullanacağı gerekli
diğer belgeleri hazırlayarak ödeme şekline göre alıcıya gönderir.
Malların geminin küpeştesini (Güvertesini) geçene kadar meydana
gelebilecek her türlü hasar ve kayıp Satıcının sorumluluğundadır.
Uygulandığı ölçüde, ihracat için gerekli gümrükleme işlemlerine ilişkin
masrafları ve ihracat için ödenmesi gereken bütün resimleri, vergileri
ve diğer harçları ödemelidir.
Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme
koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. İthalat için gümrük
belgelerini düzenleyerek gümrük işlemlerini tamamlar. Gümrük vergilerini
öder. Taşıma acentası ile anlaşma yaparak navlun bedelini öder. Yükleme
limanında mallar geminin küpeştesini geçtikten sonra malla ilgili tüm
masraf ve riskler Alıcının sorumluluğundadır. Uygulandığı ölçüde,
ithalat için ödenmesi gereken bütün resimleri, vergileri ve malların
ithaline ilişkin gümrük işlemlerine ait masrafları ve malların herhangi
bir ülkeden transit geçişine ait masrafları ödemelidir. Alıcı, ihraç
ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları hariç
olmak üzere, diğer zorunlu yükleme öncesi muayene masraflarını
ödemelidir.
MASRAFLAR VE NAVLUN / COST AND FREIGH (CFR)
"Masraflar
ve Navlun" kuralı, satıcının malları gemide teslim etmesini veya zaten
bu şekilde teslim edilmiş malları tedarik etmesini ifade eder. Bu kural,
satıcını malları gemiye yüklenmeden önce bir terminalde taşıyıcıya
teslim ettiği haller için uygun olmayabilir. Örneğin mallar konteynerde
olduğu zaman bu şekilde teslim edilmeleri olağandır. Bu gibi durumlarda,
CPT kuralı kullanılmalıdır.
CFR kuralı kullanıldığında (tıpkı
CIP, CPT veya CIF kurallarında olduğu gibi), satıcı teslim yükümlülüğünü
mallar varma yerine ulaştığında değil, malları ilgili kural uyarınca
taşıyıcıya tevdi ettiğinde yerine getirir.
Teslim ÅŸeklinin
özellikleri : Bu teslim şeklinde satıcı tüm masraf ve riskleri
üstlenerek malları yükleneceği limana kadar getirir. Gümrük işlemlerini
yaptırır ve Navlun ücretini ödeyerek yüklemeyi gerçekleştirir. Bu andan
itibaren navlun dışındaki malla ilgili tüm masraf ve riskler alıcıya
aittir.
Satıcının Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme koşullarına
uygun malı hazırlar. Alıcının ülkesinde kullanacağı lüzumlu belgeleri
hazırlar. Gümrük işlemlerini tamamlar. Taşıma acentası ile sözleşme
yaparak varış limanına kadar olan navlun ücretini öder. Satıcı,
masrafları kendisine ait olmak üzere, malların belirlene terminale kadar
taşınması için taşıma sözleşmesi yapmalıdır. Satıcının alıcıya karşı
sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Mallar gemi küpeştesini
geçtikten sonra navlun dışında meydana gelen tüm masraf ve riskler
alıcıya aittir. Satıcı yüklemenin gerçekleştiğini ve muhtemel varış
tarihini alıcıya bildirir. Düzenlenen taşıma belgesini ve gerekli diğer
belgeleri alıcıya gönderir.
Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme
koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. İthalat için gümrük
belgelerini düzenleyerek gümrük işlemlerini tamamlar. Gümrük vergilerini
öder. Malları varış limanında boşaltma masraflarını ve liman
ücretlerini de ödemek suretiyle gecikmeksizin malını boşaltır. Taşıma
süresince malla ilgili olarak yapılmış olan navlun dışındaki bütün
masrafları ödemek zorundadır. Uygulandığı ölçüde, ithalat için ödenmesi
gereken bütün resimleri, vergileri ve malların ithaline ilişkin gümrük
işlemlerine ait masrafları ve taşıma sözleşmesi kapsamında olmaması
kaydıyla, malların herhangi bir ülkeden transit geçişine ait masrafları
ödemelidir. Alıcı, ihraç ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi
muayene masrafları hariç olmak üzere, diğer zorunlu yükleme öncesi
muayene masraflarını ödemelidir.
MASRAFLAR, SİGORTA VE NAVLUN / COST, INSURANCE AND FREIGHT (CIF)
"Masraflar,
Sigorta ve Navlun" kuralı, satıcının malları gemide teslim etmesini
veya zaten bu şekilde teslim edilmiş malları tedarik etmesini ifade
eder. Bu kural, satıcını malları gemiye yüklenmeden önce bir terminalde
taşıyıcıya teslim ettiği haller için uygun olmayabilir. Örneğin mallar
konteynerde olduğu zaman bu şekilde teslim edilmeleri olağandır. Bu gibi
durumlarda, CIP kuralı kullanılmalıdır.
CIF kuralı
kullanıldığında (tıpkı CIP, CPT veya CFR kurallarında olduğu gibi),
satıcı teslim yükümlülüğünü mallar varma yerine ulaştığında değil,
malları ilgili kural uyarınca taşıyıcıya tevdi ettiğinde yerine getirir.
Teslim şeklinin özellikleri : Bu teslim şeklinde satıcı sigorta
primi, navlun ve yükleme masrafları ve riskleri üstlenerek malları
yükleyeceği limana getirir. Satıcı gemi acentası ile anlaşır ve temin
eder. Satış sözleşmesindeki malların belirtilen tarihte ve yerde
yüklemesinin yapıldığını alıcıya bildirir. Satıcı sigorta primini ödemek
suretiyle yüklediği mal cinsine uygun olan en dar kapsamlı deniz
nakliyat sigortası yaptırır. Mallar gemiye yüklendikten sonra navlun ve
sigorta primi dışındaki masraflar ve risk alıcıya geçer.
Satıcının
Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme koşullarına uygun malı hazırlar.
Alıcının ülkesinde kullanacağı lüzumlu belgeleri hazırlar. Gümrük
işlemlerini tamamlar. Satıcı, masrafları kendisine ait olmak üzere,
malların belirlene terminale kadar taşınması için taşıma sözleşmesi ve
sigorta sözleşmesi yapmalıdır. Taşıma acentası ile sözleşme yaparak
varış limanına kadar olan navlun ücretini öder. Gönderdiği malın
sigortasını yaptırır, sigorta primini öder. Malları yaklaşık hani
tarihte varış limanında olacağını alıcıya bildirir. Düzenlenen taşıma
belgesini ve gerekli diğer belgeleri alıcıya gönderir. Uygulandığı
ölçüde, ihracat için gerekli gümrükleme işlemlerine ilişkin masrafları
ve ihracat için ödenmesi gereken bütün resimleri, vergileri ve diğer
harçları ödemelidir.
Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme
koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. İthalat için gümrük
belgelerini düzenleyerek gümrük işlemlerini tamamlar. Gümrük vergilerini
öder. Malları varış limanında boşaltma masraflarını ve liman
ücretlerini de ödemek suretiyle gecikmeksizin malını boşaltır. Teslim
anından sonra navlun ve sigorta primi dışındaki meydana gelen bütün
masraflar alıcı tarafından karşılanır. Alıcı, ihraç ülkesi
yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları hariç olmak
üzere, diğer zorunlu yükleme öncesi muayene masraflarını ödemelidir.
9) SINIRDA TESLİM / DELIVERED AT FRONTIER (DAF) (2011 Yılında Yürürlükten Kaldırılmıştır)
Bu
terim satıcının teslim yükümlülüğünün, malların ihraç için gümrükten
geçirilip, sınırda belirlenen yer ya da noktada ancak bitişik ülkenin
gümrük sınırından önce emre hazır tutulmasıyla sona ermesini ifade eder.
Sınır
terimi , ihraç ülkesinin sınırı da dahil olmak üzere herhangi bir sınır
için kullanılabilir. Dolayısıyla, terimin içinde sözkonusu sınırın her
zaman nokta ya da yer belirtilerek kesin şekilde tanımlanmış olması
hayati olarak önem taşımaktadır.
10) GEMİDE TESLİM / DELIVERED EX SHIP (DES) (2011 Yılında Yürürlükten Kaldırılmıştır)
Bu
terim ile satıcının teslim yükümlülüğü, malı belirlenen varış
limanında, gemi bordasında, ithal gümrüğünden geçirmeden alıcının emrine
hazır tutmakla sona erer. Satıcı, malların belirlenen varış limanına
getirilmesi için gereken tüm gider ve rizikoları üstlenir. Bu terim
sadece deniz veya içsu taşımacılığı için kullanılabilir.
11) RIHTIMDA TESLİM / DELIVERED EX QUAY(Duty Paid) (DEQ) (2011 Yılında Yürürlükten Kaldırılmıştır)
(varış limanı ... olarak belirtilmek suretiyle)
“Rıhtımda
teslim†terimi, satıcının, belirlenen varış limanındaki rıhtımda
(iskelede), ithalat için gerekli gümrükleme işlemleri yerine
getirilmemiş olarak alıcının tasarrufuna bırakmakla malları teslim
ettiğini ifade eder. Satıcı, malların belirlenen varış limanına
taşınması ve rıhtıma (iskeleye) boşaltılmasına ilişkin bütün hasar ve
masrafları üstlenmelidir. DEQ terimi, malların ithalat için
gümrüklenmesi ve bununla ilgili tüm işlemlerin, vergilerin, resim ve
diğer harçların ödenmesi yükümlülüğü alıcının üstlenmesini öngörür.
BU
DURUM, İTHALAT İÇİN GEREKLİ GÜMRÜKLEME İŞLEMLERİNİ SATICININ YERİNE
GETİRMESİNİ ÖNGÖREN ÖNCEKİ INCOTERM VERSİYONLARININ AKSİDİR.
Fakat
taraflar malların ithalinde ödenen masrafları kısmen veya tamamen
satıcının yükümlülükleri arasına katmak isterlerse, bu durum satış
sözleşmesine bu amaçla eklenecek açık bir ifade ile aydınlığa
kavuşturulmalıdır.
Bu terim sadece mallar denizyolu veya içsu
veya çok vasıtalı taşıma ile varma limanında gemiden rıhtıma (iskeleye)
boşaltılmakla teslim edilecekse kullanılabilir. Bununla beraber taraflar
malların rıhtımdan limanın içinde veya dışında başka bir yere
aktarılmasına ilişkin hasar ve masrafları satıcının yükümlülükleri
arasına katmak isterlerse, DDU veya DDP terimleri kullanılmalıdır.
12) GÜMRÜK RESMİ ÖDENMEMİŞ OLARAK TESLİM / DELIVERED DUTY UNPAID (DDU) (2011 Yılında Yürürlükten Kaldırılmıştır)
Bu
terim ile satıcının teslim yükümlülüğü, malların ithal ülkesinde,
belirlenen yerde emre hazır tutulması ile sona erer. Satıcı, malların o
noktaya kadar taşınması ve gümrük formalitelerinin yerine getirilmesi
ile ilgili riziko ve giderleri üstlenmek durumundadır (İthalat için
ödenmesi gereken vergi resim ve harçlar hariç).
Alıcı malların zamanında ithal için gümrükten çekilmemesinden kaynaklanan ek gider ve rizikoları üstlenmek durumundadır.
EÄŸer
taraflar satıcının gümrük formalitelerini yerine getirip bundan
doğabilecek gider ve rizikoları üstlenmesini istiyorlarsa bunu, bu
etkiyi yaratacak sözcükler ekleyerek kesinleştirmelidirler.
EÄŸer
taraflar satıcının yükümlülüklerine malların ithali için gerekli bazı
giderleri eklemek istiyorlarsa (KDV gibi) bunu, bu etkiyi yaratacak
sözcükler ekliyerek kesinleştirmelidirler. Bu terim taşıma şeklinden
bağımsız olarak kullanılabilir.